Hoe zit het onder het nieuwe arbeidsrecht met de concurrerende ex-werknemer?
In de arbeidsovereenkomst kunt u een concurrentiebeding opnemen. Dat is een contractuele afspraak die de ex-werknemer verbiedt om na afloop van de arbeidsovereenkomst concurrerende werkzaamheden te verrichten. Dat kan een verbod zijn om in dezelfde branche werkzaam te zijn, of om contact met relaties van de vroegere werkgever te onderhouden.
Zo’n afspraak is alleen geldig als deze schriftelijk met een meerderjarige werknemer is overeengekomen.
Sinds de invoering van het nieuwe arbeidsrecht mag in een tijdelijk contract in beginsel geen concurrentiebeding meer staan. Dat mag alleen als er wegens zwaarwegende bedrijfsbelangen een bijzondere noodzaak is om de werknemer te verbieden om te concurreren. Bijvoorbeeld omdat de werknemer klantencontacten heeft en inzicht in geheime bedrijfsprocessen en prijslijsten krijgt. In het contract moet die noodzaak duidelijk worden toegelicht. De werkgever moet er goed op letten dat in het concurrentiebeding uitdrukkelijk wordt gemeld waarom het beding voor deze specifieke functie en werkzaamheden noodzakelijk is. Een algemeen beding volstaat dus niet meer. Als niet aan deze vereisten is voldaan, geldt er geen concurrentiebeding.
Voor het mogen inroepen van een concurrentiebeding moeten die zwaarwegende bedrijfsbelangen van toepassing zijn zowel op het moment van het aangaan van het beding als op het moment dat u zich op het beding beroept. Als u dat niet kunt onderbouwen, kan de ex-werknemer aan de kantonrechter vragen om het concurrentiebeding te vernietigen.
Door deze strenge eisen is een ex-werknemer met een tijdelijk contract niet snel (meer) gebonden aan een concurrentiebeding.
Als er geen geldig concurrentiebeding (meer) bestaat, geldt als uitgangspunt dat het een ex-werknemer vrijstaat om zijn voormalig werkgever te beconcurreren. Ongeacht of hij een eigen onderneming start of hij in dienst van een andere onderneming treedt. Daar kunt u dan niets tegen doen.
Onder bepaalde omstandigheden kan een ex-werknemer echter wel onrechtmatig handelen door zijn ex-werkgever te beconcurreren. Volgens vaste rechtspraak is dat het geval als aan een aantal vereisten is voldaan:
1. de werknemer breekt het duurzame bedrijfsdebiet van zijn voormalig werkgever af;
2. die afbreuk is substantieel en heeft stelselmatig plaatsgevonden;
3. waarbij de werknemer gebruik maakt van de kennis en gegevens die de werknemer van zijn voormalig werkgever beschikbaar kreeg.
Hoewel dat geen keihard vereiste is, helpt het wel als de werknemer al tijdens de duur van de arbeidsovereenkomst met de concurrerende onderneming bezig was.
Hoe kunt u zich nu wapenen tegen ex-werknemers concurrentie? Zorg in ieder geval voor een goed contract met een concurrentiebeding en een verbod om uw bedrijfsgegevens te kopiëren, te bewaren en te gebruiken. Verbied het privégebruik van laptops en gsm’s, zodat de werknemer geen goede reden heeft om de in te leveren bedrijfseigendommen helemaal leeg te halen.
In dit soort procedures heb je als gedupeerde ex-werkgever alleen een goede kans als je genoeg bewijs hebt. Zorg er dus ook voor dat u achteraf kunt zien of werknemers vlak voor de einddatum gegevens hebben gekopieerd of naar zichzelf gemaild hebben. En houd een vinger aan de pols bij uw klanten. De meeste klanten zijn er niet van gediend als zij door uw ex-werknemer benaderd worden. Zeker niet als zij zelf ook werkgever zijn.