Het nut van goede algemene voorwaarden
Veel ondernemers lijken nog in de tijd te leven dat contracten op de rand van een bierviltje gesteld kunnen worden en dat de rest een kwestie van vertrouwen is.
Net als in een huwelijk kan het bij de uitvoering van een zakelijke overeenkomst makkelijk mis gaan en de relatie op de klippen lopen. Op dat moment is er geen enkele vertrouwen meer en is uw bevriende klant ineens de grootste schurk, die met een astronomische schadeclaim probeert om onder betaling uit te komen. Als deze situatie zich onverhoopt voordoet is het erg handig om een contract te hebben waarin staat beschreven aan welke eisen uw prestatie moet voldoen en hoe het met het verdelen van de schade zit.
Zo is belangrijk om te regelen wanneer u in verzuim raakt: moet eerst schriftelijk geklaagd worden met een redelijke termijn om alsnog te presteren, of is het bereiken van een bepaalde datum voldoende? Dat is ook van belang als de klant een derde inschakelt om gebreken te verhelpen en die kosten aan u wil presenteren.
In een goede algemene voorwaarden wordt ook geregeld welke (gevolg-)schade op u kan worden verhaald. De wet is daar namelijk erg algemeen in, zodat de schadeclaim behoorlijk kan oplopen. Meestal wordt in een apart artikel de aansprakelijkheid van de leverancier beperkt of uitgesloten voor bepaalde gevolgschade die wordt geleden door niet-nakoming van het contract. Juristen noemen dat een exoneratie-beding. Soms wordt een aansprakelijkheidsbeperking verstopt in een ‘garantieclausule’, waarbij de garantie dan sterk wordt beknot: “geen garantie wordt gegeven in de volgende gevallen….”.
Een schadevergoedingsverplichting kan ook worden beperkt tot een bepaald bedrag, bepaalde schadesoorten of de manier waarop de schade is ontstaan. Dat dit belangrijk is blijkt wel uit het feit dat verzekeraars hun klanten soms verplichten bepaalde voorwaarden te gebruiken of een aansprakelijkheidsbeperking in hun voorwaarden op te nemen.
Niet iedere aansprakelijkheidsbeperking is zonder meer rechtsgeldig. Als de schade veroorzaakt is door opzet of bewuste roekeloosheid van uw medewerkers of hulppersonen, kunt u geen beroep doen op een aansprakelijkheidsbeperking. Als een aansprakelijkheidsbeperking in algemene voorwaarden is opgenomen –wat in voorbedrukte overeenkomsten in het algemeen het geval is!- en de rechten van een particuliere klant beperkt, zal de rechter daar bijzonder kritisch naar kijken en de aansprakelijkheidsbeperking beperken of zelfs helemaal buiten beschouwing laten. De bewijslast (en dus: het risico) dat de aansprakelijkheidsbeperking wel redelijk is, ligt dan bij u. Als beide partijen bedrijfsmatig handelen dan wordt de klant iets minder beschermd en zal hij zelf de onredelijkheid van de aansprakelijkheidsbeperking moeten aantonen.
Veel ondernemers zien een goed contract met algemene voorwaarden als administratieve rompslomp of als kostenpost. U kunt het ook anders zien. Als u zelf iets bestelt, komt de leverancier erg professioneel over als die, na een foutloze offerte met algemene voorwaarden, een helder contract ter ondertekening aanbiedt. Zo ziet men dat bij uw bedrijf ook.