Zoals u zult weet kunt u kiezen in welke rechtsvorm u uw onderneming drijft. Veel ondernemers kiezen in het begin uit fiscaal oogpunt (startersaftrek) of uit kostenoogpunt (accountantskosten) voor een eenmanszaak. Maar is dat nu wel verstandig? Als eigenaar/vennoot bent u 100% persoonlijk aansprakelijk voor de nakoming van overeenkomsten of voor toegebrachte schade. Zelfs als de claim in uw ogen totale onzin is. Daarnaast betekent het faillissement van zo’n onderneming ook uw persoonlijke faillissement.

Verstandiger is om een besloten (of naamloze) vennootschap op te richten, die de onderneming drijft. U bent dan niet persoonlijk gebonden aan door de BV gesloten overeenkomsten en niet aansprakelijk voor door de BV toegebrachte schade. Als de BV failliet gaat, bent u slechts het bedrag kwijt dat u voor de aandelen heeft betaald, maar gaat u niet in persoon failliet.

De bestuurder van een BV geniet echter geen juridische onschendbaarheid. In een aantal situaties kan hij persoonlijk aansprakelijk worden gehouden: bij bewuste niet-nakoming van overeenkomsten door de BV en in geval van wanbestuur van de BV.

Als u als bestuurder een overeenkomst sluit in de wetenschap dat de BV de verplichtingen uit de overeenkomst niet zal kunnen nakomen, kan een schuldeiser die daardoor schade lijdt, u voor die schade persoonlijk aansprakelijk houden. Dat kan een schuldeiser ook doen als u als bestuurder bewust heeft verhinderd dat de BV de verplichtingen uit de overeenkomst nakomt.

In deze gevallen kunt u onrechtmatig hebben gehandeld tegen de schuldeiser. Als dat het geval is, moet u de door die schuldeiser geleden schade vergoeden.

De curator heeft een paar exclusieve mogelijkheden om u aansprakelijk te stellen wegens ‘onbehoorlijk bestuur’. Als de administratie van de BV niet in orde is of als de jaarrekening niet tijdig is gepubliceerd, wordt vermoed dat er sprake is van een onbehoorlijke taakvervulling en dat dit een oorzaak is van het faillissement.

Daarnaast kan de curator u persoonlijk aansprakelijk houden als u niet als een ‘redelijk’ bestuurder heeft gehandeld, bijvoorbeeld door het maken van een ernstige fout, door het onttrekken van gelden, het nemen van onnodige financiële risico’s of het niet sluiten van de gebruikelijke verzekeringen. Tenzij u kunt bewijzen dat het faillissement niet hierdoor is veroorzaakt, kan de curator u persoonlijk aansprakelijk stellen voor het hele faillissementstekort, inclusief zijn salaris.

Ook kunt u persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor onbetaalde premies en belastingen, als u niet tijdig een melding betalingsonmacht heeft gedaan.

Als bestuurder moet u kritisch blijven op wat uw medebestuurders doen: iedere medebestuurder is verantwoordelijk voor zijn aandeel in het bestuur en het beleid. Ook geldt dat u zich niet achter een andere rechtspersoon (zoals een holding) of een stroman kunt verstoppen: als u feitelijk de touwtjes in handen heeft, kunt u aansprakelijk gesteld worden.

Wij zien soms ondernemers privé in de problemen komen doordat zij in het licht van het faillissement een nieuwe BV beginnen of bij oude BV de boel de boel laten. Niets doen is –altijd- het domste dat u kunt doen. Een goed ondernemer weet wanneer hij deskundige hulp moet inschakelen. Beter zakelijk een paar honderd euro advieskosten, dan privé duizenden euro’s proceskosten.